από Ηλέκτρα Τζώρτσου30/09/2025
Στα φθινοπωρινά σεμινάρια του ΙΑΝΟΥ θα βρούνε σταθερά τα τελευταία χρόνια την Ευτυχία Γιαννάκη, όσοι αγαπάνε όχι απλά να διαβάζουν τις ιστορίες μυστηρίου, αλλά και να τις πλάθουν. Φέτος, μία νέα και πολύ ενδιαφέρουσα προσθήκη κάνει την εμφάνισή της: «Παιδικό & εφηβικό μυστήριο για συγγραφείς και εκπαιδευτικούς», κι εμείς μιλάμε με τη διδάσκουσα για να μας λύσει το μυστήριο αυτού του σεμιναρίου.
Πολύ ενδιαφέρον σεμινάριο! Τι απαιτήσεις/ιδιαιτερότητες έχει το μυστήριο που απευθύνεται σε παιδιά και εφήβους σε σχέση με αυτό των ενηλίκων;
Το μυστήριο για παιδιά και εφήβους χρειάζεται να διατηρεί την ένταση, τα ερωτήματα και τις ανατροπές που συναντούμε στα μυθιστορήματα ενηλίκων, αλλά να τα μεταφέρει σε ένα πλαίσιο που να είναι κατανοητό, γοητευτικό και ασφαλές για νεαρούς αναγνώστες και αναγνώστριες. Ζητάει μεγαλύτερη καθαρότητα στη δομή, ήρωες με τους οποίους μπορεί να ταυτιστεί ένα παιδί ή ένας έφηβος, καθώς και στοιχεία χιούμορ ή περιπέτειας που κρατούν ζωντανό το ενδιαφέρον. Η πρόκληση είναι να δημιουργηθεί σασπένς χωρίς να καταφύγουμε σε σκληρές ή ακατάλληλες εικόνες.
Με τι θα έρθουν σε επαφή οι συμμετέχοντες/συμμετέχουσες στο σεμινάριο;
Οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες θα δουλέψουν με θεωρητικά εργαλεία αλλά και πολλές ασκήσεις γραφής. Θα δούμε πώς στήνεται μια πλοκή μυστηρίου για μικρότερους αναγνώστες και αναγνώστριες, πώς χτίζουμε ήρωες που μπορούν να κουβαλήσουν μια ιστορία, πώς μοιράζεται η πληροφορία ώστε να κρατάμε τον καθένα και την καθεμία σε εγρήγορση και πώς δημιουργούμε ατμόσφαιρα. Παράλληλα, θα μελετήσουμε παραδείγματα από την ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία και θα δουλέψουμε πάνω στα κείμενα των συμμετεχόντων, με στόχο στο τέλος να έχει ο καθένας και η καθεμία μια ολοκληρωμένη ιστορία μυστηρίου.
Πόσο διαδεδομένο είναι παγκοσμίως και στην Ελλάδα το είδος;
Διεθνώς, το παιδικό και εφηβικό μυστήριο είναι ένα από τα πιο ανθεκτικά είδη. Σειρές όπως οι Hardy Boys, η Nancy Drew, αλλά και πιο σύγχρονα έργα όπως το A Series of Unfortunate Events, το Artemis Fowl ή και οι ιστορίες του ντετέκτιβ Κλουζ έχουν δείξει πόσο αγαπημένο είναι. Στην Ελλάδα, το είδος κάνει βήματα ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια, με ολοένα και περισσότερους συγγραφείς να στρέφονται προς αυτό, αν και ακόμα έχει περιθώριο να εδραιωθεί περισσότερο. Αυτό το κενό, για μένα, είναι και η μεγάλη ευκαιρία: να ανοίξει ο δρόμος για νέες ιστορίες που θα αγαπηθούν από τις νεότερες γενιές.
Τι μπορεί να προσφέρει σε ένα παιδί/έφηβο η ανάγνωση μυστηρίου;
Το μυστήριο καλλιεργεί τη φαντασία, την κριτική σκέψη και την παρατηρητικότητα. Βάζει τον αναγνώστη και την αναγνώστρια στη θέση του «μικρού ντετέκτιβ» που πρέπει να συνδυάσει στοιχεία, να υποθέσει, να αποκλείσει σενάρια και να φτάσει σε μια λύση. Παράλληλα, χαρίζει έντονη αναγνωστική απόλαυση και βοηθά τα παιδιά και τους εφήβους να αγαπήσουν το διάβασμα, αφού η ίδια η διαδικασία μοιάζει με παιχνίδι. Για έναν έφηβο ή μια έφηβη, το μυστήριο γίνεται συχνά και καθρέφτης της δικής τους αναζήτησης ταυτότητας: πίσω από κάθε γρίφο κρύβεται μια αλήθεια που περιμένει να αποκαλυφθεί. Ως συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας, πάντα με συναρπάζει το πώς ο ίδιος μηχανισμός που κάνει έναν ενήλικο να ξεφυλλίζει με αγωνία ένα μυθιστόρημα, μπορεί να γίνει η σπίθα που θα κάνει ένα παιδί ή έναν έφηβο να ανακαλύψει τη χαρά της ανάγνωσης.
Περισσότερα για το σεμινάριο μπορείτε να βρείτε εδώ