Μικροί ντετέκτιβ – αστυνομικά για παιδιά (της Μαρίζας Ντεκάστρο)
της Μαρίζας Ντεκάστρο
Εξαιρετικά αστυνομικά για εφήβους γράφονται εδώ και χρόνια από Έλληνες συγγραφείς με θέματα και ήρωες της ηλικίας τους. Τελευταία διαβάζουμε πολλά μικρά μυθιστορήματα αστυνομικής πλοκής (Ελλήνων και ξένων συγγραφέων) για μικρότερα παιδιά όπου παιδιά 6-10 ετών μετατρέπονται σε πράκτορες και ντετέκτιβ ‘σειρών’ που λύνουν μυστήρια αλά Κλουζ. Θησαυροί, έργα τέχνης, κλοπές, αρχαιοκαπηλία είναι στην ημερήσια διάταξη. Αλλά όχι μόνο: τα παιδιά ντετέκτιβ ασχολούνται με παιδικά μυστήρια για τσίχλες, γλυκά, γάλατα, τυριά, πατίνια, θέματα που έχουν σχέση με τη δική τους καθημερινότητά τους και τις διαπροσωπικές σχέσεις της ηλικίας τους. Οι ήρωες, πάντα παιδιά και οι κακοί είναι οι άνθρωποι της γειτονιάς ή άλλα παιδιά, ενώ οι χώροι της δράσης τους είναι οικείοι (σχολείο, σπίτι, γειτονιά). Είναι γραμμένα με χιούμορ το ποίο γίνεται φορέας κοινωνικών μηνυμάτων και κριτικής για την οικογένεια, την κοινωνία, τους δασκάλους, τους ανθρώπους που είναι κοντά τους.
Η παρουσία της αστυνομίας στα μυθιστορήματα για εφήβους (βλ. Λυχναρά, Κουτσάκης, κ.ά.) είναι συστηματική, ενώ στις παιδικές ιστορίες ελάχιστη και γιατί είναι τα ίδια διαλευκάνουν τις υποθέσεις παίζοντας. Στις παιδικές ιστορίες μυστηρίου οι συγγραφείς ακολουθούν ένα από τα πιο σταθερά μοτίβα της παιδικής λογοτεχνίας: τις ζωηρές παιδικές παρέες (βλ. Ένιντ Μπλάιτον, Έριχ Καίστνερ, κ.ά.), στα μυθιστορήματα για εφήβους το πλαίσιο είναι επίσης μια νεανική ομάδα (μαθητές γυμνασίου/λυκείου) και οι ήρωες δρουν κατά κάποιο τρόπο αυτόνομα γιατί είναι σχεδόν ενήλικοι. Στα παιδικά βιβλία, οι μικροί επίδοξοι ντετέκτιβ αφενός βασίζουν τη δράση τους στη συνεργασία μεταξύ τους και αφετέρου τα μυστήρια που λύνουν στα μέτρα τους και σχεδόν ποτέ δεν κινδυνεύουν πραγματικά όπως συμβαίνει στα εφηβικά μυθιστορήματα.
***
Δύο βιβλία για τα μικρότερα παιδιά που μπορούν να διαβαστούν συνδυαστικά γιατί τολμάω να πω ότι είναι μια τέλεια εισαγωγή στην αστυνομική λογοτεχνία για λιλιπούτιους αναγνώστες!
Ευτυχία Γιαννάκη, Μυστήριο στη Λίμνη Λαμπίκο (εικ. Σοφία Τουλιάτου, Ικαρος, 2019).
Η αγαπημένη λίμνη Λαμπίκο του νησιού Πίτσι Πίτσου άδειασε! Τι κάνει λοιπόν ένας σωστός ντετέκτιβ για να διαλευκάνει το μυστήριο, είτε είναι ο Ηρακλής Πουαρώ, είτε ο Μικρός Μπλε Πιτσιμπουίνος; Παρατηρεί, σημειώνει πληροφορίες, ψάχνει αποδείξεις, κάνει υποθέσεις, ρωτάει τους υπόπτους αν έχουν άλλοθι, συνδυάζει τα στοιχεία και το μυστήριο λύνεται! Η στρατηγική των ντετέκτιβ βήμα βήμα, γραμμένη για μικρά παιδιά από την Ευτυχία Γιαννάκη των αστυνομικών για ενήλικες και έξοχα εικονογραφημένη από τη Σοφία Τουλιάτου.
Άντζελα Κιόγκαν, Επιθεωρητής Φλόκος (εικ. Κρις Λαμ Σαμ, Πατάκης, 2019).
Είναι μια βόλτα στο μουσείο πάντοτε απολαυστική; Ναι, αλλά…. Που χάθηκε το φρύδι του ναυάρχου; Πώς βγήκε από τον πίνακα; Και τι ονειρευόταν η σαρανταποδαρούσα; Ο επιθεωρητής Φλόκος και ο Νέλσον όπως ο Σέρλοκ και ο Γουάτσον ψάχνουν το χαμένο φρύδι στην πινακοθήκη σε μια μικρή ιστορία τέχνης και μυστηρίου. Οι συγγραφείς έχουν αναμφίβολα καταπληκτικές ιδέες για να μιλήσουν στα μικρά παιδιά!
***
Διαβάστε περισσότερα για το παιδικό μυστήριο: https://www.oanagnostis.gr/mikroi-ntetektiv-astynomika-gia-paidia-tis-marizas-ntekastro