ΣΤΟΝ ΜΙΧΑΛΗ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ
– Το whodunit είναι σημαντικό αλλά, εν τέλει όχι και το βασικότερο «όπλο αφήγησης» στο βιβλίο. Είναι παγίδα για κάποιον που γράφει το πρώτο του αστυνομικό μυθιστόρημα το «ποιος το έκανε»;
Το όπλο χρησιμοποιείται για να σκοτώσει. Τα «όπλα» της αφήγησης μπορεί να αποδειχτούν εξίσου επικίνδυνα, σκοτώνοντας τελικά την ίδια την αστυνομική αφήγηση που τα γεννάει αν δεν χρησιμοποιηθούν με τον σωστό τρόπο. Το «ποιος το έκανε» σε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα είναι σημαντικό, δεδομένου ότι μπορεί να κρατήσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, ωστόσο για μένα υπήρξε πάντοτε πιο σημαντικό το «γιατί το έκανε» και αυτό ήταν το κύριο όπλο της αφήγησης που επέλεξα για το Πίσω Κάθισμα. Τα κίνητρα, το παρελθόν, το κοινό μυστικό και ο κύκλος της βίας είναι τα ζητήματα στα οποία προσπάθησα να εστιάσω.
– Η «Ελλάδα της κρίσης» είναι μια ταμπέλα που κατά τη γνώμη μου παγιδεύει τις προσπάθειες πολλών συγγραφέων. Εσύ από την άλλη , τα κατάφερες περίφημα στο να ενσωματώσεις την ιστορία σου στη εποχή μας. Ήταν …ζητούμενο για σένα;
Γράφοντας ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που ταυτόχρονα επιχειρεί να συνθέσει μια τοιχογραφία των κατοίκων της σημερινής Αθήνας είναι εξαιρετικά εύκολο να παγιδευτείς σε στερεοτυπικές αναφορές ειδησεογραφικού τύπου. Ακόμη και η λέξη «κρίση»που χρησιμοποιείται για κάτι έκτακτο ή περαστικό είναι αδόκιμη κατά την άποψή μου για μια κατάσταση που έχει παγιωθεί. Μιλάμε λοιπόν για μια νέα πραγματικότητα, τη νέα συνθήκη μέσα στην οποία η καθημερινότητα των ανθρώπων με τις σκοτεινές ή τις φωτεινές πλευρές της συνεχίζεται. Το ζητούμενό μου θα έλεγα ότι ήταν να εστιάσω στο βαθύτερα ανθρώπινο το οποίο είναι ανεξάρτητο από τον τόπο και τον χρόνο, στον τρόπο με τον οποίο πορευόμαστε με κάθε συνθήκη, στο συναίσθημα, στις αδυναμίες και στη δύναμή μας, στο χιούμορ και στην ανάγκη μας να συνεχίσουμε. Γιατί τελικά, συνεχίζουμε.
– Γιατί το πρώτο σου μυθιστόρημα το «Χάρντκορ» γράφτηκε με ψευδώνυμο; (απάντηση προαιρετική)
Το Χάρντκορ ήταν μια σκληρή ιστορία που άγγιζε μια ευαίσθητη θεματολογία για την εποχή (νεανική πορνεία και ναρκωτικά μεταξύ άλλων). Το ψευδώνυμο δημιούργησε μια συνθήκη ασφάλειας που επιδίωξα εκείνη την εποχή.
– Το «Χαρντκορ» έτυχε μιας αρκετά… «κινηματογραφικής» μεταφοράς στη μεγάλη οθόνη (και με γαμάτο σάουντρακ).Το «πίσω κάθισμα» το ονειρεύεσαι στον κινηματογράφο ‘η σε ένα τηλεοπτικό ,τύπου HBO, φορμά;
Το γεγονός ότι ένα έργο σου μπορεί να εμπνεύσει κάποιου είδους μεταφορά στον κινηματογράφο ή οπουδήποτε αλλού είναι πάντοτε ενδιαφέρον. Φυσικά, όλα εξαρτώνται από την ποιότητα της μεταφοράς. Αυτόν τον καιρό έχω την τύχη ένα θεατρικό έργο που έγραψα να έχει κερδίσει το ενδιαφέρον μιας ομάδας ηθοποιών. Συμμετέχοντας στις πρόβες, ακούγοντας το κείμενό μου στα χείλια αυτών των ανθρώπων και βλέποντας το γραπτό να ζωντανεύει και να αποκτά άλλες διαστάσεις βιώνω μια συναρπαστική εμπειρία.
– Τι «μάγκωσε» μια ολόκληρη συγγραφική γενιά ( γενιές;) και δεν ασχολήθηκε πιο θερμά με το αστυνομικό μυθιστόρημα;
Υπήρξαν άνθρωποι που ασχολήθηκαν όλα αυτά τα χρόνια με το αστυνομικό μυθιστόρημα στη χώρα μας δίνοντας σημαντικά έργα. Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι για αρκετά χρόνια η αστυνομική λογοτεχνία αντιμετωπίστηκε ως ένα είδος ελαφρού αναγνώσματος. Η αίσθηση αυτή πλέον έχει αλλάξει και στη χώρα μας με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε όχι μόνο στην αύξηση της παραγωγής αστυνομικών μυθιστορημάτων, αλλά και στη συγγραφή πιο πολυεπίπεδων έργων και στην ανάγκη περισσότερων συγγραφέων να εκφραστούν στο συγκεκριμένο είδος.
– Μεταξύ μας τώρα… δεν είναι λίγο βαρετές οι ερωταπαντήσεις για τα μυστικά ενός καλού αστυνομικού μυθιστορήματος;
Με την έννοια ότι τα μυστικά δεν μοιράζονται – διαφορετικά δεν πρόκειται για μυστικά – ναι. Μπορεί απλά ο καθένας να μιλήσει για τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει τη διαδικασία της συγγραφής η οποία προφανώς είναι μοναδική.
– Μια βουτιά στην ποπ κουλτούρα για φινάλε… υπάρχουν βιβλία, ταινίες ,σειρές που να σε ιντριγκάρισαν τελευταία;;;
Από βιβλία το τελευταίο αστυνομικό που κέρδισε το ενδιαφέρον μου είναι το “Τhe Disappearance of Adele Bedeau” του Graeme Macrae Burnet που είναι άγνωστος μέχρι στιγμής στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό.
Από αστυνομικές σειρές είδα το “The Fall”, μια παραγωγή του BBC και ξαναείδα το “The Fargo” και το “Twin Peaks” που με ιντριγκάρουν πάντα. Θεωρώ ότι τα σενάρια και οι παραγωγές των σύγχρονων αστυνομικών σειρών είναι αξιοθαύμαστες. Δεν είναι έκπληξη να βλέπουμε κάποιους σεναριογράφους να στρέφονται στην αστυνομική λογοτεχνία και το αντίστροφο.
Δεν είδα κάποια αστυνομική ταινία που να ξεχώρισα τελευταία. Ωστόσο, ξαναείδα την κινηματογραφική μεταφορά του Ταλαντούχου κ. Ρίπλεϊ της Π. Χάισμιθ και το Seven και θυμήθηκα τι με κέρδισε παλιότερα σε αυτές τις ταινίες.